Uzmanlar uyarıyor: “500 milyona yakın işitme kayıplı insan var, erken tedavi önemli”
Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Özgür Yiğit, 3 Mart Dünya Kulak ve İşitme Günü‘nde toplumsal farkındalığın sağlanmasının büyük ehemmiyet taşıdığına dikkat çekti.
Prof. Dr. Yiğit, “2004’ten beri devam eden yeni doğan işitme taraması ülkemiz için gurur vesilesi, yüzde 90‘ların üzerinde bir oran var. Birtakım aileler yeni bir tedavi olacak mı diye işitme aygıtından ve koklear implanttan kaçınıyor, bu yanlışsız değil. Şu anda dünyada 500 milyona yakın az ya da çok işitme kayıplı insan var. İleride her 5 şahıstan birinde az ya da çok işitme kaybı olma ihtimali var. İşitme kaybı demansı tetikleyen faktörlerden de bir tanesi, oluştuysa en kısa müddette tedavisine bakmamız lazım” dedi.
İşitme kaybıyla doğan ya da doğum sonrası periyotta işitme kaybı olan çocukların erken devirde tespit edilmesi, uygun tedavi ve rehabilitasyon çalışmaları büyük değer taşırken bu çerçevede Sağlık Bakanlığı tarafından Yeni doğan İşitme Taraması Programı yürütülüyor. Yeni doğan her bin bebekten 1 ila 3‘ünün işitme kaybıyla dünyaya geldiği belirtilirken çocukluk devrinde geçirilen hastalıklar, kulak enfeksiyonları, kazalar ve gibisi nedenlerle bu oranın binde 6‘ya çıkabildiği aktarılıyor. Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği Genel Sekreteri ve Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi, Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Özgür Yiğit de 3 Mart Dünya Kulak ve İşitme Günü‘nde işitme sıhhatine dikkat edilmesi ve toplumsal farkındalığın sağlanmasının büyük ehemmiyet taşıdığına dikkati çekti. İşitme kayıplarının bireylerin toplumsal hayatlarını da etkilediğini belirten Prof. Dr. Yiğit, ileride her 5 şahıstan birinde işitme kaybı sorunu olabileceğini aktararak ihtarlarda bulundu. Yiğit, şahısların işitme aygıtı kullanmaktan çekinmemeleri gerektiğini anlattı.
“Yüzde 90‘ların üzerinde tarama oranı var”
“İşitme; bağlantımız, sosyalleşmemiz için çok kıymetli bir fonksiyon” diyen Prof. Dr. Özgür Yiğit, “5 duyudan birisi; bilhassa doğuştan işitme kaybı olursa insanların konuşmayı öğrenmesi de mümkün olmuyor. Toplumdaki bireylerle anlaşabilmek için evvel etraftaki sesleri, konuşulanları duymamız lazım. 3 Mart Dünya Kulak ve İşitme Günü’nde tekrar vurgulamak istiyorum; işitme çok kıymetli bir işlev. Kaybetmememiz lazım, bir formda işitme kaybı oluştuysa da en kısa müddette tedavisine bakmamız lazım. Doğuştan işitme kayıplı çocuklar yeni doğan işitme taraması ile erken devirde tanınabiliyor ve tedavisine başlanabiliyor. 2004’ten beri devam eden yeni doğan işitme taraması ülkemiz için bir gurur vesilesi, yüzde 90‘ların üzerinde de bir tarama oranı var. Bin doğumdan 2 ya da 3’ünde işitme kaybı olabiliyor. Bu kıymetli, yüksek bir oran bunu yakalamak yeni doğan işitme taramasıyla mümkün. Birinci 3 ay içinde yeni doğan işitme kayıpları tanınabiliyor, 6 ay içinde de cihazlandırılıyor. 1 yıl içinde de koklear implantsa koklear implant, işitme aygıtı ile devam edecekse işitme aygıtıyla devam ediyor. Tedaviler, işitme aygıtı, koklear implant olmadan o insanların işitme duyularının gelişmesi şu anda mümkün değil” dedi.
“Çocuklarımıza yeni tedavi beklemekle uygunluk yapmış olmuyoruz”
Çocuklarında işitme kaybı olan ailelerin mevcut tedavilerden yararlanmamasının çocukları için olumsuz sonuçlar doğuracağını anlatan Prof. Dr. Yiğit, “Bazı aileler bilhassa yeni bir tedavi olacak mı diye işitme aygıtından ve koklear implanttan kaçınıyorlar, bu yanlışsız bir şey değil. Çocuğa öncelikle sesi yükseltip duyurmak lazım aksi taktirde ‘Yeni bir tedavi bekleyeceğim, aygıt kullanmak ya da çocuğuma implant yaptırmak istemiyorum’ derlerse beynin işitme bölgesi ses duyamayacağı için çocuklar ileride bilhassa 4 yaşından sonra körelmeye başlayacak. Hasebiyle siz yeni tedaviden zati faydalanmayacaksınız. Çocuklarımıza yeni tedavi beklemekle güzellik yapmış olmuyoruz. 1 yaşında şayet yeni doğan işitme kaybı, total işitme kaybı varsa implant yapmak, daha hafif yahut orta derece işitme kayıplarında da aygıt yardımlı işitmeyi sağlamak lazım. Yaşlı vatandaşlarımızın da çekinmeden, utanmadan işitme aygıtını kullanması lazım ki bağlantı kurabilirsin. Bu farkındalığı oluşturmak için bizim Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği olarak ‘Hayat Duyunca Güzel’ projemiz var şu anda Odyoloji Derneği ile bir arada devam ediyor” şeklinde konuştu.
“İleride her 5 bireyden birinde az ya da çok bir işitme kaybı olma ihtimali var”
Dünyada büyük bir insan kümesinin az ya da çok işitme sorunu olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yiğit, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“65 yaşını geçince 3 bireyden birinde işitme kaybı olma ihtimali var. Dünya Sıhhat Örgütü diyor ki; şu anda dünyada 500 milyona yakın işitme engelli insan var, bu total işitme kaybı manasında değil az ya da çok. İleride her 5 bireyden birinde az ya da çok bir işitme kaybı olma ihtimali var. Bu açıdan da kıymetli bir sorun fakat tahlili var. Şu andaki en değerli tedavi aygıt, ileride farklı teknikler ya da farklı tedavi halleri çıkabilecek lakin duymayı, işitme sıhhatini ihmal etmememiz lazım. Kulaklıkla dinlenen müzikler çok yüksek sesle dinleniyorsa tabi işitmeyi bilhassa yüksek frekansları etkiliyor. Tiz sesleri beşerler duymamaya başlıyor, duymadığı için beşerler işitip işitmediklerinin de farkında olmuyorlar. Hasebiyle bir kez vatandaşlarımız gürültüden uzak durmalı. Yüksek sesle müzikleri bilhassa gençlerimiz dinlememeli ki işitme sıhhati bozulmasın. Çocukluk çağı işitme kayıplarını biraz daha önemsememiz lazım zira gelişmeyi de öğrenmeyi de engelliyor. Tahminen çocuğun okul başarısızlığı işitme kaybına bağlı bilhassa televizyonu yüksek sesle açıyorsa, okulda öğretmenini duyamıyorsa bu tip çocukların bir an evvel kulak burun boğaz uzmanına gidip tedavi olmasında yarar var. Birtakım işitme kayıplarının tedavisi cerrahi olabiliyor kimilerinin kısmen de olsa medikal tedavi olabiliyor. Yaşlılarımız şayet aygıtla işitmeleri sağlanabiliyorsa aygıt kullanmaktan çekinmemeli zira kullanmadıkları vakit işitme kaybı demansı tetikleyen faktörlerden bir tanesi olduğu söyleniyor, tabi tek bir faktör değil. Ömür kalitesinin daha yeterli olması için işitme sıhhatine tüm vatandaşların dikkat etmesi gerekiyor.”
