Kumar Bağımlılığı: Belirtiler, Risk Faktörleri ve Tedavi Süreci
Kumar Bağımlılığı: Tanım ve Belirtiler
Kumar bağımlılığı, madde ve alkol bağımlılıklarıyla benzer beyin devreleri üzerinden gelişen karmaşık bir psikolojik sorundur. Bu konuda önemli bilgiler veren Dr. Olgun, bağımlılığın tanı ölçütlerini şu şekilde sıralamaktadır:
- Düzensiz kumar oynama
- Kumara aşırı zaman ayırma
- Artan miktarda para ile kumar oynama ihtiyacı
- Kumar oynamayı bırakma çabası sırasında huzursuzluk hissetme
- Yaşam alanlarını olumsuz etkileme
- Keyifsiz ruh halinden kaçış arayışı
- Kayıpları telafi etme çabası içinde olma
- Önemli ilişkilerde sorun yaşama
Risk Faktörleri ve Cinsiyet Farklılıkları
Kumar bağımlılığına yol açan risk faktörleri arasında, erkek cinsiyet, genç yaş, düşük sosyoekonomik durum, erken yaşta kumar oynama ve ailede bağımlılık öyküsü bulunmaktadır. Dr. Olgun, erkeklerin stratejik oyunlar ve yasa dışı eylemlere daha yatkın olduğunu, kadınların ise genellikle daha az kişilerarası etkileşim gerektiren oyunları tercih ettiğini vurgulamaktadır.
Psikiyatrik Hastalıklarla İlişki
Kumar bağımlılığının, dürtü kontrol bozuklukları, duygudurum bozuklukları ve anksiyete bozuklukları gibi çeşitli psikiyatrik hastalıklarla sıkça ilişkili olduğunu belirten Dr. Olgun, bu durumun bağımlılığın gelişiminde başa çıkma mekanizmalarının rol oynadığını düşündürmektedir.
Kontrol Yanılsaması ve Kumarbazın Yanılgısı
Kumar oynama bağımlılığını sürdüren iki önemli kavram olan “kontrol yanılsaması” ve “kumarbazın yanılgısı” üzerinde de duran Dr. Olgun, kumar oynayan kişilerin kazanma şansını kontrol ettiklerini düşündüklerini ifade etmektedir. Bu tür çarpıtılmış düşünceler, bağımlılığın iyileşmesini ciddi şekilde zorlaştırmaktadır.
Tedaviye Engel Olan Faktörler
Utanma, damgalanma korkusu ve tedaviye başvurma zorlukları, kumar bağımlılığında önemli engeller teşkil etmektedir. Dr. Olgun, “Tıpkı ağır ruhsal hastalıklarda olduğu gibi, kumar bağımlılığında da intihar riski artmıştır” diyerek bu durumun ciddiyetine dikkat çekmektedir.
Sanal Kumarın Yaygınlaşması
Son olarak, sanal kumar uygulamalarının artmasının bağımlılığı daha fazla gündeme getirdiğini belirten Dr. Olgun, “Kolay ulaşılabilirlik ve hızlı sonuçlar, bu sorunun yaygınlaşmasına zemin hazırlamaktadır. Kumar oynama bağımlılığını tanımak ve sorun yaşanıyorsa profesyonel yardım almak oldukça önemlidir” ifadelerini kullanmıştır.
