Okul Çantalarının Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Çocuklar okula başladı ve her gün sırt çantalarıyla yola koyuluyorlar. Ancak, içi kitap ve defter dolu bu çantalar, çocukların omurga sağlığı açısından risk oluşturabilir. Uzmanlar, sırt çantalarının ağırlığı ve yanlış kullanımı nedeniyle çocukların kas ve iskelet sağlığının tehlikeye girdiği konusunda uyarılarda bulunuyor.
Öğrencilerin her gün taşımak zorunda olduğu sırt çantalarının ağırlığı, çocukların sağlığını olumsuz etkileyebilir. Okul çantalarının ağırlığının, çocuğun kilosunun %10’unu geçmemesi gerektiği uzmanlar tarafından vurgulanıyor. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayça Uran Şan, okul çağındaki çocukların omurga sağlığını korumak için doğru çanta seçiminin önemini anlatıyor.
İskelet Problemlerine Sebep Olabilir
Doç. Dr. Şan, doğru okul çantası seçiminin ve kullanımının çocukların fiziksel sağlığı açısından büyük bir öneme sahip olduğunu belirtiyor. “Yapılan araştırmalar, çocukluk döneminde uygunsuz çanta kullanımı sonucunda bel, boyun, sırt, omuz ağrıları, kol ve bacaklarda güçsüzlük, uyuşma ve halk arasında omurga eğriliği olarak bilinen ‘skolyoz’, kamburluk olarak bilinen ‘kifoz’ gibi çeşitli kas-iskelet sistemi sorunlarıyla karşılaşabileceklerini göstermektedir.”
Şan, “Okul çantası kullanımı için çantanın ağırlığının, çocuğun kilosunun %10’unu geçmemesi gerekir. Örneğin, çocuğumuz 40 kilogramsa, kullanması gereken çantanın ağırlığı 4 kilogramı aşmamalıdır.” şeklinde açıklamalarda bulunuyor.
Kullanım Şekli Çok Önemli
Çantanın nasıl kullanıldığına da dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Şan, “Okul çantasında iki omuz askısı olmalı ve çanta her iki omuza da eşit şekilde takılmalıdır. Tek omuza takma veya çapraz kullanımdan kaçınılması çok önemlidir. Tek taraflı veya çapraz asıldığında çantanın yükü, omurganın her iki tarafına eşit olarak dağıtılamaz. Bu asimetrik yük dağılımı, uzun dönemde omurga sorunlarına yol açabilir.” dedi. Ayrıca, omuz askılarının da uygun özelliklere sahip olması gerektiğini belirtti. “Doğru bir sırt çantası, omuz askılarının çantanın ağırlığını her iki omuza eşit dağıtacak şekilde tasarlanmış olması, ayarlanabilir olması ve dolgu malzemesine sahip olması gerekir. Dolgusuz askılı çantalar, çocukların omuzlarında ciddi bası semptomlarına neden olabilir ve bu durum, kas ve tendon yaralanmalarına yol açabilir.”
Çanta Doğru Kullanılmalı
Okul çantalarının sırt bölümünde dolgu malzemesi bulunmasının önemine dikkat çeken Şan, “Çantada çoklu bölmeler olmalı. Örneğin, çocuğun ağır bir kitabı varsa, bu kitabın çantanın sırt kısmına en yakın bölmesine konulması gerekir. Diğer eşyaların ise çantanın sağ ve sol bölmelerine eşit olarak dağıtılması önerilir.” şeklinde bilgi verdi.
Çanta Boyu Ne Kadar Olmalı?
Doç. Dr. Şan, sırt çantasının göğüs veya bel kemerinin bulunmasının, yük dağılımını vücudun her tarafına eşit şekilde aktaracağına dikkat çekti. Çanta boyutlarının nasıl olması gerektiği konusunda şunları söyledi: “Çanta uzunluğu, çocuğun boyu ile doğru orantılı olmalıdır. En büyük çanta her zaman en iyi çanta anlamına gelmez; bazen çantanın boyutu büyüdükçe içerisine atılan gereksiz eşyaların miktarı artar ve bu da çocukları omurga üzerinde gereksiz ağırlıklara maruz bırakır. Çanta takıldıktan sonra, çocuğun üzerinde bazı ayarlamalar yapılması da son derece önemlidir. Araştırmalara göre, çantanın en alt seviyesinin bel çukurunun 10 santimetre aşağısını aşmaması gerekiyor; bu nedenle kalça bölgesine kadar sarkan sırt çantalarını çocuklarımıza önermiyoruz.”
Şan, “Eğer koşullar uygunsa ve yollar çok engebeli değilse, sırt çantasına alternatif olarak kulplu veya ‘çekçekli’ denilen tekerlekli okul çantaları da önerilebilir. Böylelikle omurga üzerine binen yükü azaltmış oluruz.” diyerek önerilerini tamamladı.
