Öğretmenlerin merakla beklediği meslek yasası çıktı! Resmi gazetede yayınlandı
TBMM Genel Kurulu’nda Öğretmenlik Meslek Kanunu’na ait teklif kabul edildi ve maddeleşti. Öğretmen atamalarından, eğitim çalışanlarına yönelik şiddette ceza oranlarının artırılmasına kadar birçok düzenlemeyi içeren Öğretmenlik Mesleği Kanunu, Resmi Gazete’de yayımlandı.
Kanun, eğitim öğretim hizmetlerini yürüten öğretmenlerin seçilmeleri, yetiştirilmeleri, atanmaları, hakları, ödev ve sorumlulukları, ödül ve cezaları, meslek basamaklarında ilerlemeleri ve öğretmenlik mesleğine ait öteki konular ile Ulusal Eğitim Akademisinin kurulmasına ait hususları düzenliyor.
Kanunda öğretmenlik, genel kültür, özel alan eğitimi ve öğretmenlik meslek bilgisi bakımından hazırlığı gerektiren özel bir ihtisas mesleği olarak tanımlandı.
Öğretmen olarak istihdam edileceklerde genel kültür, özel alan eğitimi ve öğretmenlik meslek bilgisi bakımından aranacak nitelikler ile öğretmenlik alanlarına kaynak teşkil edecek programlar Ulusal Eğitim Bakanlığınca (MEB) belirlenecek.
MİLLİ EEĞİTİM AKADEMİSİ KURULACAK
Kanunla öğretmen adaylarının eğitim süreçlerinden atamalarına kadar birçok değişikliğe gidildi. Buna nazaran, öğretmen adaylarının mesleğe hazırlanması, öğretmen, yönetici ve diğer işçinin mesleksel gelişimi ve misyonda yükselmeleri için eğitim programları hazırlamak, uygulamak ve kıymetlendirmek üzere MEB’e bağlı Ulusal Eğitim Akademisi kurulacak.
Akademi, öğretmen, yönetici ve diğer işçinin sahip olması gereken yeterliklerini belirleyecek ve gelişen kurallara nazaran güncelleyecek. Öğretmenlere; öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği bilgi, marifet, tavır ve pahalar ile dijital yeterlikleri kazandıracak eğitim faaliyetleri planlayıp uygulayacak.
Akademi, talepleri uygun görülmesi halinde, başka kamu kurum ve kuruluşlarının çalışanına de eğitim verecek.
ÖĞRETMEN ADAYLARININ EĞİTİMİ
Öğretmen adaylarının teorik ve uygulamalı derslerden oluşan hazırlık eğitimi Milli Eğitim Akademisi tarafından verilecek. Öğretmen adaylarının hazırlık eğitiminin müddeti 4 periyot olacak yahut öğretmen adayının mezun olduğu yükseköğretim programına nazaran 3 devir olarak da uygulanabilecek.
Kanuna nazaran öğretmen adayları, akademide hazırlık eğitiminde her bir teorik dersten en az 2 yazılı imtihana girecek. Her bir dersten not ortalaması 100 üzerinden 60 ve üzerinde puan alanlar başarılı sayılacak.
Teorik derslerden başarısız olan adaylara, bu derslerin her biri için bir imtihan hakkı daha verilecek. Ek imtihanlar sonunda rastgele bir dersten başarısız olmaları durumunda kademiyle ilgileri kesilecek.
Hazırlık eğitiminde edinilen bilgi, marifet, tavır ve davranışların eğitim öğretim ortamına yansıtılmasındaki muvaffakiyet seviyesini belirlemek maksadıyla öğretmen adayı üç defa değerlendirmeye tabi tutulacak.
Akademide, hazırlık eğitimine devam zarurî olacak. Öğretmen adaylarından belgeye dayalı sıhhat mazeretleri sebebiyle hazırlık eğitimi müddetince toplam 20 gün ve üzeri hazırlık eğitimine katılamayan yahut katılamayacak olanların, mazeretlerinin ortadan kalkmasını takip eden birinci hazırlık eğitimi programına tekrar alınmak üzere kayıtları dondurulacak. Adaylar, evraka dayalı sıhhat mazeretleri dışında mazeretlerine bağlı olarak hazırlık eğitimi mühletince 10 güne kadar izin alabilecek.
ÖĞRETMEN ADAYLARINA YAPILACAK ÖDEME
Kanunla, öğretmen adaylarına, hazırlık eğitimi sürecinde her ay (23 bin 310) gösterge sayısının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak meblağda ödeme yapılacak. İlgili unsur kapsamında kaydı dondurulanlara bu mühlet boyunca ödeme yapılmayacak.
Öğretmen adayları hazırlık eğitim müddetlerinde Toplumsal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında genel sıhhat sigortalısı sayılacak.
İSTİHDAM SÜRECİ
Kanuna nazaran, Ulusal Eğitim Akademisi’nde hazırlık eğitimini muvaffakiyetle tamamlayanlar, Devlet Memurları Kanunu kapsamında sözleşmeli öğretmen olarak istihdam edilecek.
Sözleşmeli öğretmenlerin, eğitim kurumlarına yerleştirilmeleri atamaya temel muvaffakiyet puanı temel alınarak tercihleri doğrultusunda yapılacak ve tercihte bulunmayanlar ile tercihlerine yerleşemeyenlere boş kalan eğitim kurumları için tekrar tercih hakkı verilecek.
İkinci tercih periyodunda tercihte bulunmayanlar ile tercihlerine yerleştirilemeyenler kura ile yerleştirilecek. Yerleştirildikleri eğitim kurumlarında mazeretsiz olarak vazifeye başlamayanlar ile misyona başladığı halde mazeretsiz olarak vazifelerinden ayrılanlar, hazırlık eğitimi sonunda aldıkları atamaya temel muvaffakiyet puanıyla kontratlı öğretmenlik için yine müracaatta bulunamayacak ve yerleştirildikleri tarih itibarıyla 1 yıl mühletle hazırlık eğitimine alınmayacak.
Sözleşmeli öğretmenler, can güvenliği ve sıhhat mazeretleri hariç olmak üzere, 3 yıl müddetle diğer bir yere atanamayacak. Aile birliği mazeretine bağlı yer değiştirmelerde kontratlı olarak istihdam edilen öğretmenin eşi bu öğretmene tabi olacak.
Sözleşmeli öğretmenlikte istihdam ve bu hususun uygulanmasına ait başka konular bakanlıkça belirlenecek.
KADROLU ÖĞRETMENLİĞE ATAMA
Eğitimde başarılıp olup kontratlı öğretmen olarak atananlar 3 yıllık çalışma mühleti sonunda talepleri halinde vazife yaptıkları yerde öğretmen kadrolarına atanacak. Öğretmen takımlarına atananlar mazerete bağlı olarak yapılacak yer değiştirmeler hariç olmak üzere 1 yıl mühletle yer değiştiremeyecek.
Öğretmen ve yöneticilere, görev yaptıkları her takvim yılı karşılığında hizmet puanı verilecek.
Öğretmenlerin nitelikleri ve seçimi, hazırlık eğitimi, hazırlık eğitimine alınacakların belirlenmesi, hazırlık eğitiminde muvaffakiyet, Akademi ile ilişiğin kesilmesi, disiplin cezaları ve disiplin cezası gerektiren fiil ve davranışlar, disiplin kurulu ve disiplin cezalarının uygulanmasına ait konular, öğretmen adaylarına ilişkin mali ve toplumsal kararlar ile kontratlı öğretmenlikte istihdama ait kararlar 1 Eylül 2025 prestijiyle yürürlüğe girecek.
KARİYER BASAMAKLARI
Kanuna nazaran, öğretmenlik mesleği; öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen olmak üzere 3 meslek basamağından oluşacak. Öğretmenlerden; öğretmenlikte en az 10 yıl hizmeti olan, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan ve Akademi tarafından uzman öğretmenlik için düzenlenen eğitimi tamamlayanlara uzman öğretmen unvanı verilecek.
Uzman öğretmenlerden; uzman öğretmenlikte en az 10 yıl hizmeti olan, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan ve Akademi tarafından başöğretmenlik için düzenlenen eğitimi tamamlayanlara başöğretmen unvanı verilecek.
Öğretmen unvanından, bu göreve atanmanın yetkili amir tarafından onaylandığı tarihten, uzman öğretmen veya başöğretmen unvanından ise uzman öğretmen/başöğretmen sertifikasının düzenlendiği tarihten itibaren yararlanılacak. Uzman öğretmen veya başöğretmen unvanı alanlara her unvan için başka farklı olmak üzere bir derece verilecek
ÖĞRETMENLERE YÖNELİK HATALARIN CEZASI YARI ORANDA ARTIRILDI
Kanuna nazaran, MEB’e bağlı resmi eğitim kurumlarında yönetici, öğretmen, usta öğretici, yabancı asıllı öğrencilerin eğitimine yönelik Bakanlık tarafından yürütülen projelerde öğretici/öğretmen yahut rehber danışman; özel öğretim kurumlarında yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğretici olarak misyon yapanlar ile Bakanlığa bağlı resmi eğitim kurumları ve özel öğretim kurumlarında ders fiyatı karşılığı ders okutanlara ve başka kamu kurum ve kuruluşlarında vazife yapan öğretmenlere karşı misyonları sebebiyle işlenen Türk Ceza Kanunu kapsamındaki taammüden yaralama, tehdit, hakaret ve vazifesi yaptırmamak için direnme hatalarında tayin edilecek cezalar yarı oranda artırıldı. Bu kabahatlerin işlenmesi halinde mahpus cezasının ertelenmesi kararları de uygulanmayacak.
Düzenlemede karar bulunmayan hallerde hazırlık eğitimi alan öğretmen adayları hariç bu kanun kapsamındaki işçi bakımından Devlet Memurları Kanunu ile ilgili öbür mevzuat kararları uygulanacak.
Öte yandan kanunla 3 Şubat 2022 tarihli Öğretmenlik Meslek Kanunu da yürürlükten kaldırıldı.
1 Eylül 2025’e kadar yapılacak kontratlı öğretmen istihdamında, kadrolu öğretmen atamalarında ve yönetici görevlendirilmelerinde, düzenlemeyle yürürlükten kaldırılan mevzuat kararları uygulanacak.
ADAY ÖĞRETMEN YETİŞTİRME PROGRAMI
Kanuna nazaran, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte aday öğretmen olarak görev yapanlar ile yürürlüğe girdiği tarihten 1 Eylül 2025’e kadar aday öğretmen olarak istihdam edilecek olanlar, mesleğe, memuriyete, misyon yaptığı kuruma ve içinde bulunduğu toplumsal etrafa en güzel halde hazırlanmaları maksadıyla; şahsî ve mesleksel gelişimlerine katkı sağlayan, memuriyete ve mesleğe hazırlığı içeren ve en az 240 ders saati olacak biçimde planlanan hizmet içi eğitimden, vazife alacağı kurumun faaliyet alanları temel alınarak belirlenecek temel misyonları gözlemleyeceği ve bir danışman nezaretinde kendisinin de tatbik edeceği uygulamalardan oluşan Aday Öğretmen Yetiştirme Programı‘na tabi tutulacak.
Adaylık süreci 1 yıldan az 2 yıldan çok olamayacak. Programı tamamlayan ve bir yıllık misyon müddetini dolduran aday öğretmenlerin adaylıkları, adaylık süreci sonunda kaldırılarak öğretmenliğe atamaları yapılacak.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte kontratlı öğretmen olarak görev yapanlardan adaylık sürecini tamamlamayanlar, aday öğretmenler için öngörülen adaylık sürecine tabi tutulacak. Adaylık sürecini tamamlayan kontratlı öğretmenlerden mukavele gereği 3 yıllık çalışma mühletini tamamlayarak öğretmen kadrosuna atananlar hakkında adaylık kararları uygulanmayacak. Aday öğretmenlikte geçen müddetler, uzman öğretmen ve başöğretmen ünvanlarının verilmesinde öğretmenlikte geçmiş sayılacak.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte vazifede olan öğretmen ve uzman öğretmenler, öğretmenlikte ve/veya uzman öğretmenlikte 20 yıllık çalışma mühletini tamamlamaları ve belirlenen kaidelerden uzman öğretmenlikte en az 10 yıl hizmeti olma kuralı hariç başka kaideleri sağlamaları kaydıyla başöğretmen unvanı için müracaatta bulunabilecek.