Sosyal Medya Bağımlılığı: Ergenler ve Çözüm Önerileri
Sosyal Medya Bağımlılığı Üzerine Düşünceler
Uzman Psikolog Serkan Yükcü, sosyal medya bağımlılığı yaşayan çocuklar ve ergenlerin sosyal medya kullanımlarının, gerçek yaşamlarının önüne geçtiğine dikkat çekiyor. Tamamen yasaklamak yerine, sınır koymanın ve bilinçli kullanımın önemine vurgu yapan Yükcü, bu konuda daha fazla bilgi vermek amacıyla bir köşe yazısı kaleme aldı. Teknolojik gelişmelerin etkisiyle bağımlılık türlerinde de değişimler yaşandığını belirten Yükcü, sosyal medya bağımlılığının da bu yeni bağımlılık türlerinden biri haline geldiğini ifade ediyor.
Bağımlılığın tanımı; iyileşme ve tekrarlamalarla seyreden, bırakıldığı takdirde davranış değişikliklerine yol açan, zevk veren ve dopamin düzeyini artıran, beyinde hem yapısal hem de işlevsel değişikliklere neden olan bir davranış mekanizmasıdır.
Ergenlerde Sosyal Medya Bağımlılığı
Özellikle 13-14 yaşları arasında başlayan ergenlik dönemi, akılcı olmayan kararların alındığı, dürtüselliğin baskın olduğu, düşük özsaygı, güvensizlik hissi, kabul görme arzusu ve reddedilme korkusunun barındırıldığı bir dönemdir. Bu durum, bağımlılığa ilk adımların atıldığı bir süreci işaret eder. ESKİDEN ZEVK ALINAN HİÇBİR ŞEY ZEVK VERMEZ!
Bağımlılık olgusu; sürekli artan beklentiler, beğenilme ve kabul görme arzusunun yoğunluğu, gündelik yaşamın ihmal edilmesi gibi olumsuz sonuçlar doğurabilmektedir. Ergenlerin sosyal medyaya olan bağımlılıkları, akranları arasındaki konumlarını belirlemeye yönelik kaygılar, birbirleriyle kıyaslanma ve rekabetin artması, ailelerinin ikinci plana atılıp arkadaşlarının ön plana alınması gibi sorunları da beraberinde getirir.
Ergenlerde Sosyal Medya Bağımlılığının Davranışsal Belirtileri
- Kendini dış dünyaya kanıtlamaya çalışmak.
- Daha fazla özgürlük talep etmeye başlamak.
- Agresif davranışlar sergilemek.
- Aile aktivitelerine ilgi göstermemek.
- Duygu durumunda ani değişiklikler, öfke patlamaları ve asabiyet.
- Genel bir motivasyon eksikliği yaşamak.
Ergenlerin Sosyal Medya Kullanımına Yönelik Gerekçeleri
- Sınırlarımı aşmak istiyorum.
- Arkadaşlarıma fark atmak istiyorum.
- İddialı biri olarak biliniyorum, imajımı korumak istiyorum.
- Bundan para kazananlardan biri olmak istiyorum.
Çözüm Var mı?
Geçtiğimiz hafta bir sosyal medya platformunun eksikliği, aslında kendimizi sorguladığımız ve gerçeklerle yüzleştiğimiz bir süreç yaşattı. Çocuklarımıza ve gençlerimize üstten bir bakış açısıyla altyapısı olmayan telkinlerde bulunmak yerine, daha somut ve mantıklı önerilerde bulunmanın çok daha faydalı olacağına inanıyorum.
Bu bağlamda, tamamen yasaklamak yerine, sınırlandırmanın ve yerinde kullanımın teşvik edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Sonuç olarak, internet; sınırsızlıklarla dolu, ucu açık bir mecra. Sosyal medyanın, gerçekliklerden uzaklaşmadan, sınırlı ve özgün bir şekilde kullanılması herkes için faydalı olacaktır.
Sevgiyle Kalın
Uzman Psikolog Serkan YÜKCÜ
