Çalışma Hayatında Kadınların Temel Hakları ve İzinler

Çalışma Hayatında Kadınların Temel Hakları

Çalışma yaşamında kadınların sayısı her geçen gün artarken, bu durum beraberinde kadınların temel hakları hakkında da merak uyandırıyor. Adıyaman Milletvekili ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Doç. Dr. Resul Kurt, anne adaylarının sahip olduğu temel hakları detaylı bir şekilde açıkladı. İşte gebelik sürecinde ve doğum sonrası kullanılabilecek izinler ve haklar.

2023 yılı itibarıyla kadınların iş gücüne katılım oranı yaklaşık %36 seviyesine ulaşmıştır. Evlilik, doğum gibi özel dönemlerde, kadınların erkeklerden farklı haklara sahip olduğu bilinmektedir. İş hayatında yer alan anne adaylarının gebelik izni, bu özel haklar arasında önemli bir yer tutmaktadır. Doç. Dr. Resul Kurt, çalışan kadınların gebelik dönemindeki haklarını açıklarken, bu hakların neler olduğunu vurguladı.

GEBELİK DÖNEMİNDE SAĞLANAN İZİNLER

Gebelik döneminde toplam 16 hafta istirahat hakkı bulunmaktadır. Çalışma hayatında pozitif ayrımcılık kapsamında kadın işçilere gebelik ve analık hali ile ilgili birçok hak tanınmıştır. Bu haklar arasında, gebelik dönemi boyunca gece çalıştırmanın yasak olması ve günlük çalışma saatinin 7,5 saatle sınırlandırılması yer almaktadır. Ayrıca, gebeliğin 32. haftasından itibaren 40. haftaya kadar toplamda 16 hafta istirahat raporu alınabilir. Bu süre, çoğul gebelik durumunda doğum öncesi rapor için 10 hafta olarak uygulanmakta ve toplam istirahat süresi 18 hafta olmaktadır.

ANALIK HALİ HAKLARI

Analık dönemindeki haklar arasında, gece çalıştırma yasağı ve günlük çalışma süresinin en fazla 7,5 saat olması bulunmaktadır. Bunun yanı sıra, İŞKUR’dan yarım çalışma ödeneği alarak haftalık çalışma süresinin yarısı kadar çalışma imkanı, istirahat raporunun bitiminden itibaren 6 aya kadar ücretsiz izin alma hakkı ve çocuk ilkokula başlayıncaya kadar kısmi süreli çalışma hakları da mevcuttur.

• Yarım çalışma dönemi için gelir kaybını telafi eden yarım çalışma ödeneği uygulanmaktadır.
• İstirahat dönemi için geçici iş göremezlik ödeneği sağlanmaktadır.
• Ancak, 6 aya kadar ücretsiz izin ve kısmi süreli çalışma döneminde gelir kaybını engelleyen bir uygulama bulunmamaktadır.

Ayrıca, çocuk 1 yaşına gelinceye kadar her bir iş günü için 1,5 saat süt izni hakkı da tanınmaktadır. Doktorlar tarafından uygun görülmesi halinde analık nedeniyle alınan istirahat raporu uzatılabilir, ancak kısaltılması mümkün değildir. Çalışanların talep etmesi ve hekimin onayıyla, gebeliğin 37. haftasına kadar kadınların çalışması mümkündür. Bu durumda veya erken doğum gerçekleştiğinde, çalışanların kullanamadığı istirahat süreleri doğum sonrası raporuna eklenmektedir.