Kira Geliri Beyanı ve Denetim Süreci 2024
Kira Geliri Beyanı ve Denetim Süreci
2024 yılı itibarıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı, kira gelirlerini beyan etmeyen ev sahiplerini mercek altına aldı. Bu kapsamda, kayıt dışı ekonominin azaltılması amacıyla çapraz sorgulama ve yerinde denetimlerle kapsamlı bir inceleme süreci başlatıldı. Vergi daireleri, eksik beyan tespit edilen ev sahiplerine banka dökümleriyle birlikte tebligatlar göndermeye devam ediyor.
Tebligatlar ve Çapraz Sorgulama Süreci
Gayrimenkul uzmanlarına göre, denetimlerde Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü kayıtları, DASK poliçeleri, elektrik, doğal gaz ve su abonelikleri gibi birçok veri çapraz sorgulama yöntemiyle titizlikle inceleniyor. Kiracıların ikamet adreslerinden, taşınmaz sahiplerinin kayıtlarına kadar yapılan detaylı incelemelerde, eksik beyanlar tespit edilerek ilgili taraflara tebligatlar gönderiliyor.
Banka Hesap Hareketlerinden Tespit
Hazine ve Maliye Bakanlığı, ev sahiplerinin banka hesap hareketlerini de derinlemesine inceliyor. Kira açıklaması belirtilmese bile düzenli aralıklarla gerçekleştirilen para transferleri, kira geliri olarak değerlendiriliyor. Bu denetimlerde, söz konusu gelirlerin beyan edilip edilmediği kontrol ediliyor.
Vergi Beyanında Eksiklik ve Cezalar
Kira gelirini zamanında beyan etmeyen mükellefler, aşağıdaki yaptırımlarla karşılaşmakta:
- Gecikme cezası uygulanmaktadır.
- Kira gelirindeki istisna tutarından faydalanma hakkı kaybolmaktadır.
- Gecikmiş beyanlar nedeniyle ek vergi yükü ve faiz ödemek zorunda kalmaktadırlar.
2024 yılı itibarıyla kira gelirleri için uygulanan istisna tutarı 33 bin TL olarak belirlenmiştir. Bu tutarın üzerindeki gelirler için vergi ödenmesi zorunludur.
Gönüllü Beyan ile Sağlanan Avantajlar
Uzmanlara göre, tespit öncesi gönüllü beyan yapan mükellefler önemli avantajlar elde edebilir. Eğer ev sahipleri, kira gelirlerini resmi tespit yapılmadan beyan ederse:
- Vergi ziyaı cezasından muaf tutulacaklardır.
- Gecikmiş beyanlarda istisna tutarından faydalanabileceklerdir.
Resmi tespit sonrası yapılan beyanlarda ise daha yüksek oranda vergi ve cezalar uygulanmaktadır.
Beyan Dönemi ve Süreç
Kira gelirlerine ilişkin beyannameler, tahsilatın gerçekleştiği yılı takip eden yılın 31 Mart tarihine kadar verilmek zorundadır. Örneğin, 2024 yılında elde edilen kira gelirleri, 2025 yılı Mart ayına kadar beyan edilecektir. Vergiler, Mart ve Temmuz aylarında iki taksit halinde ödenebilecektir.
Kayıt Dışı Ekonomiyi Azaltma Hedefi
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yürüttüğü denetimlerin temel amacı, kayıt dışı ekonomiyi azaltmak ve kamu gelirlerini artırmaktır. Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, “7 milyon kiracının bulunduğu Türkiye’de kira beyannamesi veren mükellef sayısı yalnızca 3 milyon. Bu durum, kayıt dışılıkla mücadelede atılması gereken adımların önemini göstermektedir,” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.
