Vitamin ve Mineral Eksiklikleri: Sağlık Üzerindeki Etkileri
Vitamin ve Mineral Eksiklikleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Serdal Baysal, sağlıklı bir beslenme düzenine sahip olan bireylerde genellikle vitamin ve mineral eksikliği görülmediğini belirtirken, sağlıksız beslenen kişilerde ise metabolizma için gerekli maddelerin eksiklikleri ile birlikte çeşitli rahatsızlıkların ortaya çıkabileceğine dikkat çekiyor. Vitamin ve minerallerin, vücudun kendi başına üretemediği, bu nedenle gıdalarla veya farklı preparatlar aracılığıyla dışarıdan alınması gereken önemli bileşenler olduğunu ifade eden Dr. Baysal, bu eksikliklerin yaratabileceği sağlık sorunlarını şu şekilde açıklıyor:
- A vitamini: Vücutta eksikliği durumunda ciltte kuruluk, yüksek tansiyon, saç ve tırnak kırılmaları, görme bozuklukları, halsizlik ve enfeksiyonlara karşı direnç kaybı gibi belirtiler görülebilir.
- B1 vitamini: Eksikliği, dolaşım sistemi, sinir sistemi ve sindirim bozukluklarına neden olarak halsizlik gibi sorunlara yol açabilir.
- B6 vitamini: Eksikliği, sinir sistemi problemlerinin yanı sıra halsizlik, böbrek taşı oluşumu ve kansızlık gibi durumlarla da kendini gösterebilir.
- B12 vitamini: Eksikliği, Alzheimer gibi kalıcı sinir sistemi bozukluklarına yol açabilir.
Magnezyum eksikliğinin sık rastlanan bir sağlık sorunu olmadığını belirten Baysal, bu eksikliğin nedenlerini de şöyle sıralıyor: Şeker hastalığı, kronik alkolizm, sigara kullanımı, kanser, mide ve bağırsak sistemi hastalıkları, böbrek hastalıkları ve bazı ilaçların kullanımı, magnezyum eksikliğine neden olabilir. Magnezyum ihtiyacını karşılamak için ise aşağıdaki besinlerin tüketilmesi önerilmektedir:
- Koyu yeşil sebzeler
- Tam tahıllı ekmek
- Fındık, fıstık, badem
- Susam ve muz
- Maden suyu
- Soya fasulyesi
- Kuruyemişler
Demir minerali eksikliği ise iç hastalıkları polikliniklerinde en sık karşılaşılan sorunlardan bir tanesidir. Demir eksikliği anemisi halk arasında kansızlık olarak da bilinir ve bu durum, başta mide ve bağırsak sistemi kanserleri olmak üzere pek çok önemli hastalığın ilk belirtisi olabilir. Demir eksikliğini önlemek için aşağıdaki besinlerin tüketilmesi gerekmektedir:
- Kırmızı et
- Kuru baklagiller
- Tavuk eti
- Balık
- Yumurta
- Kuruyemişler
- Yeşil yapraklı sebzeler
- Meyveler
Ayrıca, kahve, çay, süt ve posalı gıdaların demir emilimini bozduğu için, bu gıdaların fazla tüketiminin demir eksikliğine sebep olabileceği unutulmamalıdır.