Kuduz Nedir ve Nasıl Bulaşır?
Kuduz Nedir?
Kuduz, insanlarda ve diğer memelilerde Rhabdovirüs ailesinin neden olduğu, beyinde iltihaplanmaya yol açan viral bir hastalıktır. Enfekte bir hayvan başka bir hayvanı ya da insanı yaraladığında ya da ısırdığında yayılır. Erken dönemde tedavi edilmediğinde ölümle sonuçlanabilir. İki tür kuduz bulunmaktadır: Ensefalitik kuduz ve Paralitik kuduz.
Kuduz Nasıl Bulaşır?
Enfekte hayvanın tükürük veya salyasının deri bütünlüğü bozulmuş cilt ile teması sonucu kuduz bulaşabilir. Enfekte hayvanın ısırması veya tırmalaması, riskli temas olarak kabul edilir. Isırma veya tırmalama olmasa bile hayvanın tükürük veya salyasının bir kesiye, açık bir yaraya veya deri bütünlüğü bozulmuş bir bölgeye teması da bulaşma nedeni olabilir.
Kuduz Belirtileri
Kuduz beş ayrı aşamada ilerler: İnkübasyon (Kuluçka dönemi), Prodrom, Akut nörolojik dönem, Koma ve Ölüm. İnkübasyon dönemi 3 ila 12 hafta sürer ve semptomlar ortaya çıktığında genellikle ölümcül olabilir. Prodrom aşamasında grip benzeri belirtiler görülür. Akut nörolojik dönemde ise çeşitli nörolojik semptomlar ortaya çıkar. Koma evresine geçildiğinde ölüm kaçınılmaz olabilir.
Kuduz Neden Su Korkusuna Yol Açar? Kuduzlar hidrofobi olarak bilinir ve su korkusuyla ilişkilidir. Boğazdaki spazmlar veya yutkunma düşüncesi bile spazmlara neden olabilir. Aşırı tükürük, virüsün sinir sistemi üzerindeki etkisinden kaynaklanabilir.
Kuduz Teşhisi Isırma anında, hayvanın kuduz olup olmadığının kesin olarak söylenmesi zordur. Laboratuvar testleri antikorları gösterebilir ancak hastalığın ilerleyişine kadar belirginleşmeyebilir. Bir tanı doğrulandığında harekete geçmek için geç kalınabilir. Bu nedenle, viral ensefalit belirtileri gelişirse, kuduz olabilirmiş gibi tedavi edilmelidir.
Kuduz Tedavisi Kuduz bulaşması durumunda ısırık yarası sabunlu su veya deterjanla yıkanmalı ve hemen tıbbi yardım alınmalıdır. Hızlı etkili immün globülin ve kuduz aşıları tedavi sürecinde önemli rol oynar. Tedaviye başlamadan önce viral enfeksiyon riskini en aza indirmek önemlidir. Ancak çoğu kuduz vakası semptomlar geliştiğinde ölümcüldür ve etkili bir tedavi mevcut değildir.
