Diz Kireçlenmesi: Yaşlılardan Gençlere Yaygın Bir Sorun
Son yıllarda, özellikle yaşlı bireylerde daha sık rastlanan diz kireçlenmesi, genç yaş gruplarında da görülme sıklığında artış göstermektedir. Uzmanlar, diz kireçlenmesinin yaş ile ilişkisini vurgularken, belirli yaş aralıklarında bu rahatsızlığa karşı daha dikkatli olunması gerektiğini ifade ediyorlar.
Diz Kireçlenmesi Nedir?
Diz kireçlenmesi, tıptaki adıyla osteoartrit, eklemdeki kıkırdağın aşınması ve zamanla yok olması sonucu gelişen bir rahatsızlıktır. Kıkırdak, eklem yüzeyini koruyarak sürtünmeyi engeller ve eklem hareketliliğini sağlar. Ancak, kıkırdağın aşınması, eklemde ağrı, sertlik ve hareket kısıtlılığına yol açabilir. Diz kireçlenmesinin başlıca sebepleri arasında yaş faktörü, genetik yatkınlık, aşırı kilo, travmalar, yanlış postür ve aşırı yüklenme yer almaktadır. Yaş ilerledikçe kıkırdakların esnekliği azalır; bu durum, kireçlenmenin artmasına neden olur.
Yaşla İlgili Riskler: Uzman Görüşleri
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Yılmaz, diz kireçlenmesinin yaşla birlikte daha belirgin hale geldiğini belirtmektedir: “Diz kireçlenmesi genellikle 40 yaş sonrasında görülmeye başlar, fakat risk yaşla birlikte artış gösterir. 50 yaş ve sonrasında dizdeki kıkırdak dokusu daha fazla aşındığı için ağrılar ve hareket kısıtlılıkları daha sık yaşanır. 65 yaş ve üzerindeki bireylerde ise diz kireçlenmesi neredeyse yaygın bir sorun haline gelir.”
Yaşın Etkisi ve Risk Artışı
Birçok bilimsel çalışma, diz kireçlenmesinin 40 yaşından sonra daha sık görüldüğünü ortaya koymuştur. American College of Rheumatology tarafından yapılan bir araştırma, 45 yaş ve üzerindeki bireylerde osteoartrit oranının %30-40 arasında değiştiğini göstermektedir. Özellikle kadınlar, menopoza girdikten sonra hormon değişiklikleri nedeniyle diz kireçlenmesine daha yatkın hale gelebilirler. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Aylin Çelik, kadınların diz kireçlenmesi açısından daha fazla risk taşıdığını ifade ederek: “Kadınlar, erkeklere kıyasla diz kireçlenmesine daha yatkındır. Menopoz sonrası östrojen seviyelerindeki azalma, eklemlerin koruyucu özelliğini kaybetmesine neden olur. Bu yüzden menopoz dönemi, diz kireçlenmesi açısından önemli bir risk faktörüdür.” demektedir.
Gençlerde Artan Diz Kireçlenmesi Riski
Son yıllarda, diz kireçlenmesi yalnızca yaşlılarla sınırlı kalmamaktadır. Fiziksel aktivitenin fazla olduğu, spor yapan gençlerde de kireçlenme belirtileri görülebilmektedir. Özellikle profesyonel sporcular ve aşırı fiziksel aktivite yapan bireyler, diz eklemlerini zorlayarak erken yaşta diz kireçlenmesiyle karşılaşabilirler. Spor Hekimliği Uzmanı Dr. Selim Öztürk, bu durumu şu şekilde açıklamaktadır: “Genç yaşlarda fazla yük taşıyan ve aşırı antrenman yapan bireyler, diz eklemindeki kıkırdakların aşınmasına neden olabilir. Yüksek etkili sporlar, diz ekleminde mikrotravmalara yol açarak erken kireçlenmeye neden olabilir. Bu nedenle genç yaşlarda da diz sağlığına dikkat edilmelidir.”
Diz Kireçlenmesini Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler
Diz kireçlenmesinin önlenmesi için bazı yaşam tarzı değişiklikleri ve tedavi yöntemleri etkili olabilir. Uzmanlar, düzenli egzersiz yapmanın, kilo kontrolünün sağlanmasının ve uygun ayakkabılar kullanmanın önemli olduğunu vurgulamaktadır.
- Düzenli Egzersiz: Diz çevresindeki kasları güçlendirmek, ekleme binen yükü azaltır. Özellikle yüzme ve bisiklet sürme gibi düşük etkili egzersizler önerilmektedir.
- Kilo Kontrolü: Aşırı kilo, diz eklemine fazla yük bindirir ve kireçlenmeyi hızlandırır. Kilo vermek, diz sağlığını korumak için önemlidir.
- Doğru Ayakkabı Seçimi: Özellikle düz tabanlık gibi sorunlar, diz kireçlenmesinin gelişmesine katkıda bulunabilir. Uygun ayakkabılar seçmek, dizin sağlığını korumak açısından önemlidir.
Prof. Dr. Ahmet Yılmaz, diz kireçlenmesinin tedavi edilebilir olduğunu belirtmektedir: “Diz kireçlenmesi tedavi edilebilen bir hastalıktır. Erken teşhisle, ağrı yönetimi, fizik tedavi, ilaç tedavisi ve gerekirse cerrahi müdahalelerle hastalar rahatlatılabilir. Ancak tedavi için erken başlamak çok önemlidir.”
Erken Tanı ve Korunma
Diz kireçlenmesi, özellikle yaşlılarda yaygın bir sağlık sorunu olmakla birlikte, gençlerde de dikkat edilmesi gereken bir hastalıktır. Uzmanlar, 40 yaş ve sonrasındaki bireylerin diz kireçlenmesi riski açısından daha dikkatli olmalarını ve düzenli sağlık kontrolleri yaptırmalarını öneriyor. Ayrıca, sporcuların ve gençlerin diz sağlığını korumak için uygun önlemler alması gerektiği vurgulanmaktadır. Erken tanı ve korunma yöntemleriyle diz kireçlenmesinin etkileri azaltılabilir ve yaşam kalitesi artırılabilir.
