Çocuklarda Astım: Belirtiler, Tetikleyiciler ve Yönetim Yöntemleri

Çocukluk çağında en yaygın kronik hastalıklardan biri olan astım, her 10 çocuktan yaklaşık birinde görülmektedir. Medicana Sağlık Grubu Çocuk Alerji Bölümü’nden Prof. Dr. Şule Çağlayan Sözmen, astım tedavisinde hekim, hasta ve ailenin iş birliğinin kritik öneme sahip olduğunu vurgulayarak, düzenli takip ve tedavi ile hastalığın kontrol altına alınabileceğini belirtmiştir.

Çocuklarda astım genellikle ev tozu, polen, kedi ve köpek gibi alerjenler, viral enfeksiyonlar, hava kirliliği ve sigara dumanı gibi çeşitli etkenlerden kaynaklanmaktadır. Prof. Dr. Sözmen, çocukluk döneminde astımın etkili bir şekilde tedavi edilmesi ve akciğer hasarının önlenmesi durumunda, erişkinlik döneminde hastalığın devam etme olasılığının azaldığını ifade etmektedir.

Alerji Uzmanı Prof. Dr. Şule Çağlayan Sözmen, astımın tetikleyicileri arasında alerjenler, soğuk hava, sigara dumanı, ağır kokular, hava kirliliği, kimyasallar ve egzersiz gibi etmenlerin bulunduğunu belirtmektedir. “Astımı olan çocuklar, zaman zaman öksürük, nefes darlığı, göğüs ağrısı, hırıltı ve göğüste sıkışma hissi gibi şikayetler yaşarlar. Bu belirtiler arasında tamamen iyi olduğu dönemler de olabilir. Ancak, sürekli düzelme göstermeyen veya giderek kötüleşen belirtilerde farklı hastalıkların düşünülmesi gerekmektedir. Astımlı çocuklar, bazen belirtilerinin aniden yoğunlaşması sonucu astım atağı yaşayabilir. Bu ataklar acil tedavi gerektiren durumlar olarak değerlendirilmelidir.”

Yanlış İlaç Kullanımına Dikkat!

Prof. Dr. Sözmen, alerjik astım tedavisinde eğitim, korunma, ilaç tedavisi ve gerektiğinde immünoterapinin önemine dikkat çekerek, “Eğitim, hastalığın doğası ve çocukların nelere dikkat etmeleri gerektiği hakkında bilgi vermeyi içerir. Viral enfeksiyonların astımı tetikleyebileceği için grip aşısı, el hijyeni ve kalabalık ortamlardan kaçınmak büyük önem taşımaktadır. Ayrıca, ev içinde sigara içilmemesi ve parfüm gibi kimyasal maddelerden uzak durulması da gereklidir.”

Çocuklarda astım tedavisinde kullanılan ilaçların hastalığı tamamen ortadan kaldırmadığını belirten Sözmen, yanlış ilaç kullanımının tedaviyi başarısız kıldığını vurgulayarak ailelere bu konuda kapsamlı bir eğitim verilmesinin gerekliliğini kaydetmiştir.

• Çocuklarınızı Bunaltmayın!

Prof. Dr. Sözmen, alerji ve özellikle astım sorunu yaşayan anne-babaların, “Dışarı çıkma, koşma, spor yapma” gibi yasaklarla çocuklarının hastalanmasını engellemeye çalıştıklarını ifade ederek, şunları eklemektedir: “Astım kontrol altında olduğu sürece biz hekimler çocukların spor yapmalarını teşvik ediyoruz. Spor, hem akciğer kapasitesini artırıcı etkiye sahiptir hem de çocuklarımızı obeziteden korumaktadır. Obezite, astımlı hastalarda astım atağına girme olasılığını artırmakta ve hastalığın kontrolünü zorlaştırmaktadır. Elbette, kayak gibi aşırı soğuğa maruziyetin olduğu durumlar ya da derin dalış gibi sporlarda dikkatli olunması gerekmektedir, ancak genel olarak astım, sporu kısıtlayan bir hastalık değildir.”