Yaz aylarında besin zehirlenmelerine dikkat! “200’den fazla hastalığa neden oluyor”

Güvensiz besinlerin 5 yaş altındaki çocuklar için en büyük tehdidi oluşturduğundan bahseden Sabri Ülker Vakfı Beslenme ve Bilimsel Bağlantı Yöneticisi Uzm. Dyt. Özge Dinç Coşkun, 7 Haziran Dünya Besin Güvenliği Günü vesilesiyle taze zerzevat ve meyve çeşitliliğinin arttığı yaz ayları için, temel hijyen kuralları başta olmak üzere önlem alınması gerektiğine dikkat çekti.

Birleşmiş Milletler (BM) bilgilerine nazaran, dünya genelinde, yılda 125 bini 5 yaş altında 420 bin kişi, inançlı olmayan besinler nedeniyle hayatını yitiriyor. Son varsayımlar, inançsız besinin tesirinin, düşük ve orta gelirli ekonomilerde her yıl yaklaşık 95 milyar dolar civarında üretkenlik kaybına neden olduğunu ortaya koyuyor. 

BU YILIN SLOGANI: BESİN GÜVENLİĞİ: BEKLENMEDİK DURUMLAR İÇİN HAZIRLIK YAP!

Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) ve BM Besin ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından besin güvenliği, hastalıkların önlenmesi ve bölümler ortasında bu husustaki işbirlikçi yaklaşımların tartışılması gayesiyle her yıl nizamlı olarak kutlanan 7 Haziran Dünya Besin Güvenliği Günü‘nün bu yılki sloganı ise ‘Gıda Güvenliği: Beklenmedik Durumlar İçin Hazırlık Yap’ olarak belirlendi.

KRİTİK DEĞER TAŞIYOR!

Güvensiz besin tüketiminden kaynaklı problemlere dikkat çekilen 7 Haziran Dünya Besin Güvenliği Günü vesilesiyle Sabri Ülker Vakfı Beslenme ve Bilimsel Bağlantı Yöneticisi Uzm. Dyt. Özge Dinç Coşkun ise üretimden hasada, sürece, depolama, dağıtım, hazırlık ve tüketime, besin zincirinin her kademesinde besin güvenliğinin kritik ehemmiyet taşıdığını vurguladı.

“200’DEN FAZLA HASTALIĞA NEDEN OLUYOR!”

Özellikle, taze meyve zerzevat çeşitliliğinin arttığı yaz aylarındaki sıcaklıkların, zincirin tüm evrelerinde besin kaynaklı zehirlenmeler için yer oluşturduğuna dikkat çeken Özge Dinç Coşkun, gözle görülemeyen bakteri, virüs, parazit yahut kimyasal unsurların bozulmuş besin ve su aracılığıyla bedene girdiğini ve bu durumda bulaşıcı hastalıkların oluştuğunu söyledi. Özge Dinç Coşkun; “Organik gübre, sulama için kullanılan su, depolama, taşıma için kullanılan kaplar, araçların yüzeylerindeki mikroorganizmalar ile eseri alanların ellerindeki mikroplar, besin zehirlenmelerine yol açabiliyor. Dünya genelinde her 10 bireyden 1’i, ziyanlı hususların bulaştığı besinler nedeniyle hastalanıyor. Bakteriler, virüsler, parazitler yahut ağır metallerle kontamine olmuş besinlerin tüketilmesi, 200’den fazla hastalığa neden oluyor. Dünya nüfusunun yüzde 9’unu oluşturan 5 yaşın altındaki çocuklar ise inançlı olmayan besin tüketimi kaynaklı meselelerden en fazla etkilenen bölümü oluşturuyor. Bu çocuklar hastalık yükünün yüzde 40’ını taşırken, emniyetli besine erişememe ve yetersiz beslenme nedeniyle mevt riski bu yaş kümesinde daha yüksek oranlara ulaşıyor.” şeklinde konuştu.

“BASİT ÖNLEMLERLE ÖNLENEBİLİR!”

Açıklamaları sırasında besin güvenliğinin hafife alınmaması gerektiğini lisana getiren Özge Dinç Coşkun, sıkıntıların kolay önlemlerle derinleşmeden önlenebileceğini belirtti. Özge Dinç Coşkun, pişirilmeden tüketilen taze meyve ve sebzelerin temas ettikleri her kalıntıyı bedene taşıdığını lisana getirdi.

NELER YAPILABİLİR?

Tüketicilere mikrobiyolojik kontaminasyondan kaynaklanan risklerin azaltılmasına ait tekliflerde bulunan Uzman Diyetisyen Özge Dinç Coşkun, özellikle yaz aylarında dışarıda açık satılan yiyeceklerin tüketiminden kaçınılması gerektiğini aktardı. Uzman Diyetisyen Özge Dinç Coşkun;

• Alışveriş yaparken, taze görünen ve güzel durumda olan meyve ve zerzevatları seçiniz, berbat kokulu, açıkça hasar görmüş yahut küflü besinleri satın almayınız.

• Paket içerisindeki sebzelerde sıvı birikimi, sebzelerin yıkandığını lakin gereğince kurutulmadığını, bu nedenle küflenme riski taşıyabileceğini gösterir. Bu cins eserleri satın almaktan kaçınınız.

• Ürünleri meskene getirdiğinizde bekletmeden pak, soğuk (5 °) bir buzdolabına yerleştiriniz.

• Çabuk bozulma potansiyeli olan, et, yumurta, süt ve balık üzere besinleri açıkta bekletmeyiniz.

• Elma ve havuç üzere kimi meyve ve sebzeler uzun müddet bozulmadan saklanabilir, lakin birçok eserin birkaç gün içinde kullanılması gerektiğini unutmayınız.

• Daha fazla olgunlaşma gerektiren muz, domates yahut meyveleri oda sıcaklığında tutmaya itina şovunuz.

• Yemeden evvel meyve ve zerzevatları bol ve pak akan suda yıkayınız. Dış yaprakları yahut kabukları soyup atınız. Kavun, karpuz, elma yahut havuç üzere sert yüzeyli zerzevat ve meyveler için zerzevat fırçası kullanınız.

• Küçük ve daha hassas meyveler için bir kevgir kullanarak durulanmasını sağlayınız ve ziyan görmesini en aza indiriniz.

• Çapraz bulaşı önlemek için, çiğ eserleri doğradığınız tahta ve bıçağı başka bir besin için kullanmadan kesinlikle uygunca yıkayınız.

• Hazırlanan meyve salatalarını ve öteki kesilmiş eserleri, servis edilene kadar buzdolabında saklayınız, 4 saatten fazla buzdolabı dışında beklediyse, tüketmeyiniz.

SABRİ ÜLKER VAKFI BESLENME VE BİLİMSEL İRTİBAT YÖNETİCİSİ UZM. DYT. ÖZGE DİNÇ COŞKUN KİMDİR?

Uzman Diyetisyen Özge Dinç Coşkun, 2016’da Doğu Akdeniz Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nü birincilikle tamamladı. Yüksek lisansını da tıpkı üniversitede yapan Coşkun, uzmanlık unvanını 2018 yılında Çapa Tıp Fakültesi Geriatri Bölümü’ndeki çalışmaları sonrası kazandı. Tıpkı yıl içerisinde Sabri Ülker Vakfı’nın Ulusal Eğitim Bakanlığı iş birliği ile yürüttüğü Yemekte İstikrar Eğitim Projesi’nde eğitmen olarak vazife yapan Coşkun, 2020’den bu yana Sabri Ülker Vakfı Beslenme ve Bilimsel Bağlantı Yöneticiliği vazifesini yürütüyor. Beslenme ve sıhhat bağlantısı, sportmen beslenmesi ve toplu beslenme hizmetleri ile dijital ve toplumsal medya hususlarında bilimsel yayınları ve eğitim sertifikaları bulunan sağlıklı beslenme ve kilo idaresi üzerine seminerler veren Coşkun; doktora çalışmaları kapsamında Duygusal Yeme ve Mindfulness araştırmalarına devam ediyor.