Mikroplastiklerden Korunmanın Yolları ve Sağlık Üzerindeki Etkileri

Mikroplastiklerden Korunmanın Yolları

Son yıllarda yapılan araştırmalar, mikroplastiklerin insan sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkilere yol açabileceğini ortaya koyuyor. İnflamasyon, üreme sağlığının bozulması ve hatta kanser gibi hastalıklarla ilişkilendirilen bu küçük parçacıklar, çevremizde yaygın olarak bulunuyor. Nazarbayev Üniversitesi’nden mikroplastik araştırmacısı Dana Zhaxylykova, mikroplastiklerden korunmak için basit ama etkili değişiklikler yapabileceğimizi belirtiyor. İşte Zhaxylykova’nın önerileri:

• 1. Plastik Şişeleri Bırakın, Cam veya Metal Şişe Kullanın: Zhaxylykova, plastik su şişelerinin litre başına yaklaşık 240.000 mikroplastik parçası içerdiğini vurguladı. Columbia Üniversitesi’nin 2024 yılında yaptığı bir araştırma, plastik şişelerde tahmin edilenden 10-100 kat daha fazla mikroplastik tespit etti.
• 2. Plastik Kaplarda Mikrodalga Kullanmayın: Plastik kaplarda mikrodalgada yemek ısıtmak, milyonlarca mikroplastik salınımına neden olabilir. 2023 yılında gerçekleştirilen bir araştırma, mikrodalga sürecinde plastik kapların her bir santimetrekaresinden 4.22 milyon mikroplastik ve 2.11 milyar nanoplastik partikül salındığını ortaya koydu.
• 3. Ahşap Kesme Tahtalarını Tercih Edin: Plastik kesme tahtaları, yiyeceklerinize yıllık 7 ila 50 gram arasında mikroplastik bulaştırabilir. 2023 yılında yapılan bir çalışma, plastik tahtaların mikroplastiklerin önemli bir kaynağı olduğunu doğruladı.
• 4. Plastik Mutfak Gereçlerini Değiştirin: Zhaxylykova, plastik mutfak gereçlerinin binlerce mikroplastik salınımına neden olduğunu belirterek, tahta veya metal mutfak araçlarına geçiş yapılmasını öneriyor. Plastik kaplamalı tencereler ve tek kullanımlık plastik gereçler de büyük miktarda mikroplastik yayıyor.
• 5. Kağıt Bardak ve Tabaklardan Kaçının: Kağıt bardak ve tabaklar, plastik kaplamaları nedeniyle sıcak sıvılarla temas ettiklerinde 1.000 ila 1 milyar mikroplastik salabiliyor. 2020 yılında gerçekleştirilen bir araştırma, sıcak suyla dolu kağıt bardakların her birinin 25.000 mikroplastik yaydığını gösterdi.
• 6. Poşet Çay Yerine Demlik Çayı Tercih Edin: Tek bir poşet çayın milyarlarca mikroplastik salabileceği uyarısında bulunan Zhaxylykova, demlik çaya geçiş yapmayı öneriyor. Poşet çayların paketleme malzemeleri, mikroplastiklerin vücuda girmesine neden olabiliyor.
• 7. Plastik Ambalajlı Meyve ve Sebzelerden Uzak Durun: Plastik ambalajlar, meyve ve sebzelere mikroplastik bulaştırabiliyor. 2020 yılında yapılan bir araştırma, en çok mikroplastik içeren meyvenin elma, sebzenin ise havuç olduğunu ortaya koydu.

Mikroplastiklerin İnsan Sağlığı Üzerindeki Bilinmeyen Etkileri

Mikroplastiklerin insan vücudu üzerindeki uzun vadeli etkileri hâlâ tam olarak anlaşılamamış olsa da, uzmanlar bu konuda ciddi sağlık risklerine dikkat çekiyor. Bu küçük parçacıklar, toksik metaller ve pestisitler gibi zararlı maddeleri taşıyarak insan sağlığını tehdit edebiliyor. Sağlığımızı korumak adına, bu önerileri dikkate almak büyük önem taşıyor.