Çocukluk Döneminde Ergenliğin Başlaması ve Hava Kirliliği İlişkisi
Çocukluk Döneminde Ergenliğin Başlaması
ABD’de yapılan yeni araştırmalar, kız çocuklarının ilk adetlerini daha erken yaşta gördüklerini tespit ediyor. Uzmanlara göre bunun nedenlerinden biri de hava kirliliği.
Bilim insanları dünyanın dört bir yanında bu eğilimi endişeyle takip ediyor. Tespitlere göre ilk regl ve meme gelişimi gibi ergenliğin başlangıcını işaret eden değişiklikler giderek daha erken gerçekleşiyor. ABD’de kız çocuklarının bundan 100 yıl öncesine kıyasla dört yıl erken adet görmeye başladıkları tahmin ediliyor. Mayıs ayında açıklanan yeni veriler, 1950-1969 yılları arasında doğan kız çocuklarının adet görmeye genellikle 12,5 yaşında başladığını, 2000’li yılların başında doğan kuşakta ise yaş ortalamasının 11,9’a düştüğünü gösteriyor.
Benzer eğilimler dünyanın farklı bölgelerinde de kaydediliyor. Güney Koreli bilim insanları, erken ergenlik belirtileri gösteren kız çocuklarının sayısının 2008 ile 2020 yılları arasında 16 kat arttığını söylüyor. Uzmanlar, erken ergenliğin menopoza erken girilmesi durumunda doğurganlık pencerelerini kısaltabileceğini ve yaşam sürelerini etkileyebileceğini belirtiyor.
- Erken ergenlik aynı zamanda meme ve yumurtalık kanseri, obezite, tip 2 diyabet ve kardiyovasküler hastalıklarla ilişkilendiriliyor.
- Bilim insanları halen bu durumun nedenini anlamaya çalışıyor. Teoriler arasında vücuda hormon salgılayan bezlere maruz kalmanın tümör gelişim riskini artırabileceği ve sosyal etkilerin de etkili olabileceği belirtiliyor.
Hava Kirliliği ve Ergenlik
Ergenliğin başlangıcı, vücutta hipotalamus-hipofiz-adrenal (HPA) ve hipotalamus-hipofiz-gonad (HPG) eksenleri tarafından belirleniyor.
Emory Üniversitesi’nden Audrey Gaskins’e göre yapılan araştırmalar, erken ergenlikte hava kirliliğinin de rol oynadığını gösteriyor. Özellikle Güney Kore’de yapılan çalışmalar, çeşitli kirleticilere maruz kalmakla ergenliğin daha erken başlaması arasında ilişki olduğunu ortaya koyuyor.
Polonya’da yapılan bir araştırmada da nitrojen gazlarına maruz kalmanın erken adet görme ile bağlantılı olduğu saptanmıştı. Hava kirliliğinin yanı sıra kişisel bakım ürünlerinin içeriğinde bulunan kimyasalların da ergenliği etkilediği düşünülüyor.
- PM2.5 ve PM10 gibi partiküllerin erken ergenlikle ilişkili olduğu belirtiliyor. Bu partiküllerin vücuda girmesiyle hormon dengesizliği ve erken ergenliğe neden olabileceği üzerinde çalışmalar devam ediyor.
- Uzmanlar, hava kirliliğinin ergenlik sürecini olumsuz etkilediğini ve çevresel faktörlerin ergenliği etkilediğini vurguluyor.
Kişisel Bakım Ürünlerinin Etkisi
İç mekan hava örneklerinde bulunan partikül karışımlarıyla yapılan araştırmalar, bu partiküllerin gelişimde rol oynayan hormonlarla etkileşime girebildiğini gösteriyor.
Uzmanlar, kişisel bakım ürünlerinde bulunan kimyasalların da ergenlik sürecini etkileyebileceğini belirtiyor. Özellikle östrojeni taklit eden ya da hormon dengesini bozan maddelere maruz kalmanın erken ergenliğe yol açabileceği üzerinde çalışmalar yürütülüyor.
