Otistik Bireylerde Maskelenme Davranışı ve Etkileri
Otistik Bireylerde Maskelenme Davranışı
Otistik bireylerin sosyal hayata uyum sağlamak için sıkça başvurdukları bir strateji olan maskelenme, özellikle kadınlar arasında yaygın bir uygulamadır. Bu yöntem, iş ortamlarında veya sosyal ortamlarda kabul görmeyi kolaylaştırsa da, bireylerin gerçek kimliklerinden uzaklaşmalarına ve derin tükenmişlik sorunlarına yol açabilir. Maskelenme, bireylerin konuşma tarzlarını değiştirmesi, vücut dillerini uyarlaması veya başkalarını taklit etmesi gibi çeşitli davranışları içerir.
Kadınlarda Maskelenmenin Yaygınlığı
Çeşitli araştırmalar, otistik kadınların erkeklere oranla daha fazla maskelenme eğiliminde olduğunu ortaya koymaktadır. Loyola Üniversitesi’nden Dr. Emily Casanova, bu durumu şöyle açıklıyor: “Kadınlar, toplumun ‘kabul edilebilir davranış’ standartlarını karşılamak için daha fazla çaba harcıyor. Bu durum, otizm teşhis süreçlerini zorlaştırıyor.” Maskelenme, otistik bireylerin farklılıklarını gizlemelerine olanak tanırken, bu özelliklerin toplum tarafından fark edilmesini de engelliyor. Bu nedenle, kadınların otizm teşhisi alması genellikle daha geç gerçekleşiyor.
Maskelenmenin Olumsuz Sonuçları
Maskelenme, bireylerin sosyal ilişkiler kurmasını kolaylaştırabilse de, uzun vadede kimlik kaybı, anksiyete ve depresyon gibi ciddi sorunlara yol açabiliyor. 2024 yılında gerçekleştirilen bir araştırmaya göre, maskelenme davranışını sıkça benimseyen bireyler arasında daha yüksek oranda duygusal travma ve tükenmişlik belirtileri gözlemleniyor. York Üniversitesi’nden Jessica Klein, bu durumu şöyle ifade ediyor: “Maskelenme, bireylerde otantik bir benlik duygusunun kaybolmasına neden oluyor.”
Tükenmişlik ve Günlük Hayata Etkileri
Boston’da yaşayan 26 yaşındaki içerik üreticisi Ashra Piterman, maskelenmenin kendisi için yarattığı yorgunluğu şu şekilde dile getiriyor: “Basit bir market alışverişi bile detaylı bir planlama gerektiriyor. Bunun üstüne bir de maskelenmenin getirdiği ek yük ekleniyor.” Piterman, tükenmişliğin günlük yaşamını ciddi şekilde etkilediğini ve bazı becerilerinin gerilediğini ifade ediyor.
Maskelenmeyi Azaltmanın Yolları
Tükenmişliği önlemek ve iyileşmek için bireylerin kendilerini rahat hissettikleri ortamlar oluşturması son derece önemlidir. Aşağıda, maskelenmeyi azaltmanın bazı yolları sıralanmıştır:
- Düşük duyusal uyaranlı mekanlar tercih etmek
- Dinlendirici aktivitelerle zaman geçirmek
- Kişisel rutinler oluşturmak
Piterman için bu süreç, evde vakit geçirmek, doğa yürüyüşleri yapmak ve sevdiği dizileri tekrar izlemek gibi yöntemlerle gerçekleşiyor. Dr. Casanova ise, “Bazen sadece oturup bir şey yapmamak bile iyileştirici olabilir,” diyerek sürecin önemine dikkat çekiyor.
Sonuç olarak, maskelenme, otistik bireylerin sosyal uyum sağlama çabalarını ve psikolojik sağlıklarını etkileyen karmaşık bir dengeyi gerektiriyor. Ancak, uygun destek mekanizmaları ile bu dengenin sağlanması mümkün olabilir.
