Boyun Manipülasyonunun Riskleri ve Uzman Görüşleri
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nur Tunalı Van Den Berg, uzman olmayan kişiler tarafından yapılan boyun manipülasyonu işlemlerinin ciddi sağlık sorunları doğurabileceği konusunda uyarılarda bulundu.
‘Klik’ sesi nereden geliyor?
Bu işlemin, eklem ve çevresindeki dokuların hareketliliğini artırmayı amaçladığını belirten Van Den Berg, yanlış uygulandığında ciddi riskler taşıyabileceğini vurguladı. “Bu uygulama sırasında duyulan ‘klik’ sesi, eklem yüzeylerinin ayrılmasıyla meydana gelen gaz baloncuklarının serbest kalmasından kaynaklanır. Ancak bu tür işlemler yalnızca fizyoterapi eğitimi almış uzmanlar tarafından yapılmalıdır. Aksi takdirde eklem dislokasyonu, bağ yırtılması, sinir sıkışması ve hatta felç gibi komplikasyonlarla karşılaşma riski yüksektir,” dedi.
Prof. Dr. Van Den Berg, boyun bölgesinin omurga yapısı ve çevresindeki sinir-damar ağları nedeniyle son derece hassas olduğunu belirterek, “Özellikle vertebrobaziler arterin zarar görmesi felç riskini artırmaktadır. Yüksek basınç ve ani hareketlerle gerçekleştirilen bilinçsiz boyun kütletme işlemleri, damarlarda yırtılmalara, kan pıhtılarına ve sinir hasarlarına yol açabilir,” şeklinde konuştu.
Bu tür uygulamalar sonucunda meydana gelen felç ve sinir hasarlarının tedavisinin, hasarın büyüklüğüne bağlı olarak değiştiğini vurgulayan Van Den Berg, “Medikal tedavi ve erken dönemde başlatılan fizyoterapi, hastaların iyileşme süreçlerini olumlu yönde etkilemektedir. Kişiye özel planlanmış rehabilitasyon programları, hastaların en aktif ve sağlıklı duruma ulaşmasını hedefler,” ifadelerini kullandı.
Van Den Berg, bireylerin boyun kütletme alışkanlıklarından vazgeçmeleri gerektiğini belirtirken, düzenli egzersiz yapmanın kas gerginliğini azaltabileceğini ve bu konuda toplumda farkındalık oluşturmanın önemine dikkat çekti.
‘Yan etkileri olabilen travmatik bir hareket’
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Nihal Özaras ise, halk arasında “boyun kütletme” olarak bilinen hareketin, boynun ani ve sert bir şekilde sağa veya sola döndürülmesi olduğunu açıkladı. Bu tür manipülasyonların kuaförler ve masörler gibi sağlık alanında eğitim almamış kişiler tarafından da uygulanabildiğine dikkat çeken Özaras, boyun ağrısı ile gelen hastalar için “manuel terapi/manipülasyon” adı altında sağlık profesyonelleri tarafından da bu işlemin yapılabileceğini dile getirdi.
Prof. Dr. Özaras, “Boyun kütletme, kişilere kısa süreli bir rahatlama hissi ve ağrıda azalma sağlayabilse de aslında yan etkileri olabilen travmatik bir harekettir,” bilgisini verdi. Boyun bölgesinde, beynin kan akışını ve beslenmesini sağlayan önemli damar yapılarının bulunduğunu belirten Özaras, “Boyun bölgesinin ani ve sert bir şekilde döndürülmesi, damarların yırtılmasına ve kişinin inme geçirmesine neden olabilmektedir. Ayrıca boyun kütletme sonucunda meydana gelen omurilik yaralanmaları, kol ve bacaklarda kalıcı felçlere yol açabilmektedir,” dedi.
Özaras, boyun ağrıları için kalıcı bir çözüm sunmayan ve yan etkileri olabilen boyun kütletme hareketini kimseye önermediklerini, bu tür hastaların fizik tedavi uzmanı tarafından muayene edilmesi ve buna göre bir tedavi planı oluşturulması gerektiğini vurguladı.
