Gebelik Zehirlenmesi: Nedenleri, Belirtileri ve Teşhisi
Gebelik Zehirlenmesinin Gizemi Çözüldü
Her yıl dünya genelinde 70.000’den fazla annenin ölümüne yol açan ve halk arasında gebelik zehirlenmesi olarak bilinen ‘preeklampsi’ hastalığının gizemi nihayet çözüldü. Gebelik döneminde sıklıkla karşılaşılan bu ciddi komplikasyon, hem anne hem de bebek için hayati tehlike arz edebilir. Peki, gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) nedir? Belirtileri nelerdir?
Geçtiğimiz günlerde 14 kez Dünya Şampiyonu unvanına sahip olan ve 7 Olimpiyat altın madalyası kazanan atlet Allyson Felix, hamileliği sırasında gebelik zehirlenmesi tecrübesi yaşadığını ve hayatının en zor günlerini geçirdiğini dile getirerek, “Hayatım boyunca vücuduma iyi baktım, vücudum benim aracım oldu ve beni hiçbir zaman gerçekten yarı yolda bırakmadı” demiştir. Felix, normal doğum istemesine rağmen hamileliğinin 32. haftasında yapılan rutin kontrollerde yüksek kan basıncı seviyesine ulaştığını ve organ hasarı riskinin ortaya çıktığını belirterek kızıyla birlikte ölümden döndüğünü ifade etmiştir.
Hamile Kadınların Korkulu Rüyası: Gebelik Zehirlenmesi
Her yıl dünya çapında 70.000’den fazla anne ve 500.000 fetüsün ölümüne neden olan gebelik zehirlenmesi (preeklampsi), genellikle belirti vermeden ortaya çıkar. Bazı hamile kadınlar doğum sonrası ilk 6 ay içinde de preeklampsi yaşayabilmektedir.
Gizemli Hastalığın Nedeni Ortaya Çıktı
Bilim insanlarının gerçekleştirdiği araştırmalar, gebelik zehirlenmesine neden olabilecek bazı ipuçlarını ortaya koymuştur. Rahimde başlayan iltihaplanma, anne ve bebek arasındaki yaşamsal bağları tehdit etmekte, bu durum bebeğin ihtiyaç duyduğu besin ve oksijeni sağlayan plasentadaki kan damarlarında anormalliklere yol açmaktadır. Plasentadaki kan akışı anormalleştiğinde, annenin vücudundaki kan basıncı etkilenir ve bu da hipertansiyona, dolayısıyla gebelik zehirlenmesine neden olur.
Hamilelikte Kalp Damarları İki Katına Çıkar
Hamile bir anne, bebeğinin kalbine ve plasentaya gerekli kanı temin edebilmek için kalbini ekstra bir çaba ile çalıştırmaktadır. Cambridge Üniversitesi’nden klinik farmakolog ve terapötik profesör Ian Wilkinson, hamilelik sırasında kalbin kan pompalama hızının iki katına çıktığını açıklamıştır.
Gebelik Zehirlenmesi Risk Grupları
Gebelik zehirlenmesi riski, belirli gruplarda daha yüksektir. Bu gruplar arasında:
- 40 yaş üstü hamile kadınlar
- Otoimmün bozukluğu olanlar
- Yüksek vücut kitle indekserine sahip kadınlar
- Siyahi kadınlar (yüzde 60 oranında yüksek risk)
Gebelik Zehirlenmesi Belirtileri
Anne ve bebeği tehdit eden en önemli sağlık sorunlarından biri olan gebelik zehirlenmesinin başlıca belirtileri şunlardır:
- Ani kan basıncı yükselmesi
- Aşırı kilo alımı
- Baş ağrısı
- Bulanık görme
- Karaciğer enzimlerinde (ALT ve AST) artış
- Nefes darlığı
- İdrarda protein varlığı
- Mide bulantısı ve kusma
Gebelik Zehirlenmesi Nasıl Teşhis Edilir?
Gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) tanısı, annenin kan basıncının normal seviyelerde olup olmadığının kontrol edilmesiyle konur. Gebeliğin 20. haftasından sonra, 4 saat aralıklarla yapılan iki ölçümde büyük kan basıncının 140 ve üzeri, küçük kan basıncının 90 ve üzeri olması gerekmektedir. Eğer büyük kan basıncı 160 ve üzeri, küçük kan basıncı ise 110 ve üzerindeyse tedaviye başlanır. Tanı için tansiyon yüksekliğine ek olarak, idrarda protein kaybı, kan pulcuklarında sayıda azalma, karaciğer enzim yüksekliği ve böbrek fonksiyon testleri yapılmaktadır.