Soğuk Algınlığına Karşı İlaç Önerileri ve Etkileri

Soğuk Algınlığına Karşı İlaç Önerileri: Gerçekten İşe Yarıyor mu?

Portakal suyundan çinko pastillerine, tavuk çorbasından sarımsağa kadar soğuk algınlığını önlemek veya tedavi etmek için birçok yöntem önerilmiştir. Ancak bu önerilerin gerçekten etkili olup olmadığı merak konusu. Soğuk algınlığına neden olan virüsler vücuda girdiğinde, bağışıklık sistemimiz iki ana savunma mekanizması ile devreye girer. Birincisi, doğuştan gelen bağışıklık sistemimiz, vücuda giren istilacı virüsleri dışarı atmaya çalışır. İkincisi ise edinilmiş bağışıklık sistemidir; bu sistem, vücudun karşılaştığı belirli patojenleri tanıyıp onlara karşı hatırlayıcı hücreler oluşturarak, gelecekteki enfeksiyonlara karşı hazırlıklı olmasını sağlar. Örneğin, suçiçeği gibi bazı çocukluk hastalıklarıyla yalnızca bir kez karşılaşmanın nedeni budur.

Ancak soğuk algınlığına yol açan virüsler, insan vücudunda sürekli değişim gösterir. Bu durum, hatırlayıcı hücrelerin bu virüsleri tanıyamamasına yol açar ve dolayısıyla bazı insanlar aynı mevsimde birden fazla kez soğuk algınlığına yakalanabilir. Bağışıklık sistemi, vücutta herhangi bir vitamin veya mineral eksikliği olduğunda zayıflar. Dolayısıyla, yeterli ve dengeli bir beslenme düzenine sahipsek, soğuk algınlığına karşı bağışıklık sistemimizi güçlendirecek takviye gıda ve vitaminlerin pek fazla katkısı olmayabilir. Ancak, eksiklik durumunda takviye gıda veya vitaminlerin faydası söz konusu olabilir.

Yardımcı Olabilecek Takviyeler

• Sarımsak: Bir araştırmada, sarımsağın soğuk algınlığına karşı koruyucu bir etkisi olabileceği gözlemlenmiştir. 146 sağlıklı yetişkinin incelendiği bu çalışmada, katılımcıların yarısına plasebo (etkisiz bir madde) kapsül, diğer yarısına ise sarımsak takviyesi verilmiştir. Plasebo grubunda 65 soğuk algınlığı vakası görülmüş, hastalık süresi 366 gün olarak kaydedilmiştir. Sarımsak takviyesi alan grupta ise sadece 24 soğuk algınlığı vakası tespit edilmiş ve hastalık süresi 111 gün olarak belirlenmiştir.
• C Vitamini: Soğuk algınlığından korunmak için en çok tercih edilen takviyelerden biri C vitaminidir. Bazı araştırmalar C vitamininin faydalı olabileceğini göstermiştir; ancak etkisi düşündüğümüz kadar büyük değildir. C vitamini takviyesinin soğuk algınlığı riskini azaltmadığı, ancak hastalık süresini çocuklarda %14, yetişkinlerde ise %8 oranında kısalttığı belirlenmiştir. C vitamini açısından zengin olduğu düşünülen portakal suyu da aynı etkiyi yaratmamaktadır; çünkü bir bardak portakal suyundaki C vitamini miktarı, takviye haplardan çok daha düşüktür.
• Çinko: Çinko pastillerinin burun tıkanıklığı ve akıntısı süresini üçte bir oranında, hapşırmayı %22, öksürüğü ise yaklaşık %50 oranında azalttığını gösteren bir araştırma bulunmaktadır. Semptomların başladığı günden itibaren günlük alınan çinko pastillerinin soğuk algınlığı tedavisinde etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Uzmanlar, vitamin ve minerallerin daha çok besinler aracılığıyla alınmasını önermektedir. Ancak C vitamini gibi bazı türler yüksek dozda alındığında takviye haplar daha etkili olabilmektedir. Çinko açısından da benzer bir durum geçerlidir; yavaş emilen çinko pastiller, çinko bakımından zengin besin ve haplardan daha fazla fayda sağlamaktadır. Ancak araştırma öncesinde katılımcıların C vitamini veya çinko düzeylerinin ölçülmediği için, olumlu etkinin takviyeden ziyade vücuttaki bu eksikliğin giderilmesinden kaynaklanabileceği belirtilmektedir.

Plasebo Etkisi

Tavuk çorbası veya portakal suyu gibi halk arasında soğuk algınlığı tedavisinde başvurulan yöntemlerin etkisi, plasebo etkisi ile de ilişkilendirilebilir. Plasebo kapsüllerinin, ağrıdan sindirim sorunlarına kadar birçok hastalıkta belirtileri hafiflettiği bilinmektedir; ancak bunun neden kaynaklandığı hala net değildir. Ekinezya gibi bitkisel ilaçların soğuk algınlığına iyi geldiğine inanan kişilerde hastalık süresi biraz kısalırken, bu inanca sahip olmayan veya ekinezya verildiği halde bilmeyen bireylerde herhangi bir olumlu etki görülmemiştir. Süt tüketimi ile ilgili de benzer bir durum söz konusudur; soğuk algınlığı sırasında içilen sütün balgam yaptığına inananlar, süt tükettikten sonra bu etkileri hissettiklerini belirtmektedir. Ancak araştırmalar bunun doğru olmadığını göstermektedir.